Powszechnie wiadomo, że przekarmianie jest niekorzystne dla zdrowia, a nadwaga obniża wydolność fizyczną i aktywność motoryczną dziecka.
Małe dzieci powinny otrzymywać pokarmy zgodnie z normą fizjologiczną, ponieważ ograniczenia mogą prowadzić do zaburzeń rozwoju fizycznego i psychicznego. Najprostszym sposobem obniżenia wagi ciała jest zmniejszenie o połowę zjadanych porcji, ograniczenie w diecie tłuszczów i węglowodanów, zwłaszcza słodyczy zjadanych przez dzieci między posiłkami, można je zastąpić świeżymi owocami i warzywami.
U dzieci w wieku szkolnym wartość kaloryczna diety redukcyjnej mieści się w granicach 1500-2000 kcal (6280-8374kJ), czyli około 20 kcal na kg należnej masy ciała. Dieta musi być dobrze zbilansowana, nie można np. nadmiernie obniżyć spożycia węglowodanów w stosunku do tłuszczów. Podaż węglowodanów musi przekraczać 100g/24h (zwykle 150-170g), gdyż wówczas zapobiega się ketozie i oszczędza białko. W diecie odchudzającej musi być 80-100g białka i 25-35g tłuszczu. Pozostałą cześć zapotrzebowania energetycznego dostarczają węglowodany (bez cukrów prostych).
W okresie rozwojowym bardzo ważne są witaminy i składniki mineralne. W diecie ubogoenergetycznej zawartość tych składników powinna być zbliżona do norm dziennego spożycia dla poszczególnych grup wiekowych dzieci i młodzieży. Należy zwrócić też uwagę na spożycie wody, nie powinna ona być niższa niż 1 litr na dobę. W diecie należy ograniczyć lub całkowicie wyeliminować tłuste, zawiesiste sosy i zupy, majonezy, smażone mięsa, wędliny, słodkie napoje gazowane, czekoladki, większe ilości kasz, pieczywa, żółtego sera i makaronów. Dziecko może jeść: chude mięso (cielęcina, wołowina, drób), wędliny, ryby, jajka, niskoenergetyczne warzywa tj. kalafior, kalarepa, sałata, ogórki, owoce jak: jabłka, arbuzy, truskawki, brzoskwinie, przetwory mleczne (jogurt, kefir). W miejsce słodyczy należy zapewnić dziecku świeże owoce i warzywa, zamiast czekolady i batonów lub ciasta na deser można podać sałatkę owocową.
Realizacja takiej diety nie jest łatwa, dziecku brakuje motywacji, a jedyną szansą powodzenia jest przyjęcie takiego postępowania przez całą rodzinę. W innym przypadku dziecko będzie miało poczucie krzywdy i niesprawiedliwości. Dieta powinna być zgodna z dotychczasowym sposobem żywienia rodziny i możliwa do realizacji. Posiłki powinny być podawane 4-5 dziennie w małych porcjach np. na talerzach deserowych. Każde dłużej trwające ograniczenia dietetyczne powinny być prowadzone pod kontrolą lekarską, pomocne tu mogą być tzw. dzienniczki żywieniowe. Tempo odchudzania nie może być zbyt szybkie. Dziecko nie powinno tracić więcej niż 0,5 kg tygodniowo tkanki tłuszczowej.
Żywieniowe ABC dla rodziców otyłych dzieci:
- rodzic powinien dawać dobry przykład J
- dobrze jest jeść posiłki o stałych porach, żeby zapobiec podjadaniu przez cały dzień
- warto skojarzyć jedzenie posiłków z okazją do rodzinnego spotkania
- nie wolno pozwalać dziecku na jedzenie w czasie oglądania telewizji lub odrabiania lekcji
- rodzice z pewnością pomogą dziecku, ucząc je rozpoznawać oznaki głodu – wtedy będzie jadło, by go zaspokoić, a nie z przyzwyczajenia
- bardzo ważne jest opracowanie strategii, co robić w czasie, kiedy malucha „dopada” przemożna chęć przegryzienia czegoś – jak odwrócić uwagę od jedzenia albo skierować ją na zdrową alternatywę ( warzywa i owoce)
- jedzenie trzeba dobrze gryźć i rozsmakowywać się w nim – dziecko szybciej poczuje się syte i będzie mniej skłonne do pojadania między posiłkami
- nie należy robić w domu zapasów z wysokokalorycznych, bardzo słodkich przekąsek
- wypady do barów szybkiej obsługi nie mogą być stałym punktem planu rodzinnego tygodnia
- starszym dzieciom można pomóc w prowadzeniu dzienniczka, w którym zapisują, CO i KIEDY jadły
- Zachęcanie do samodzielnego przygotowywania posiłków, np. kanapek do szkoły, sałatek, deserów. W takich okolicznościach dziecko będzie bardziej zwracało uwagę na to, co i kiedy je.